Можности и предизвици за мобилност во регионот на Западен Балкан
Во септември 2018 година во Црна Гора, The Balkan Forum ја олесни дискусијата со млади и просветлени луѓе од Албанија, Босна и Херцеговина, Косово, Македонија, Црна Гора и Србија, кои ги изразија своите ставови за можностите и предизвиците за мобилноста (слободно движење на луѓе) во Западен Балкан, и ги споделија своите лични искуства, перспективи и убедувања по ова прашање.
Тие зборуваа со страст за своите земји, за градовите што имаат духовна моќ, добрите луѓе и гостољубивоста, традиционална храна и пијалоци, прекрасни плажи, езера, паркови и планини. Но, исто така, зборуваа и за предрасудите, лошото владеење и политиката поврзана со мобилноста и младите луѓе, и за ограничените можности што треба да ги посетат другите земји во регионот. Исто така, во врска со потребата од повеќе иницијативи и заедничка работа за изградба на мостови, да се прекинат бариерите, да се борат против поделба на политиката и реториката и да се побара отстранување на пречките за слободно движење на младите / луѓето во регионот, без виза, вклучително и за граѓаните на Косово да одат во Босна и Херцеговина и обратно.
Учесници:
- Анџела Џаковиќ, АЛФА Центар, Црна Гора;
- Ирма Хандабака, од Босна и Херцеговина, Факултет за политички науки;
- Исидора Мартиненко, Европско движење во Србија;
- Невена Димовска, Правен факултет, Универзитет Св. Климент Охридски,Битола, Македонија;
- Тринга Рогова, колеџ ААБ, Косово;
- Урjсола Елези Барди, од Албанија - Меѓународен универзитет во Струга
Прашања за дискусија:
1. Зошто е важно да имаме можност да патувааме и да го истражуваме регионот на Западен Балкан?
2. Што ве мотивира да посетите земја од нашиот регион?
3. Кои се пречките за слободно движење и мобилност за кои сте свесни или можеби лично сте ги доживеале?
4. Што можеме да сториме за да ги решиме и надминеме пречките и да создадеме повеќе можности за слободно движење на луѓето низ целиот регион?
Watch Balkanica 5
Заклучоци:
- Има многу предрасуди кон другите земји, етнички групи во регионот.
- Треба да создаваме контакти и да се запознаеме меѓусебно; да ги посетиме и истражиме другите земји во регионот; да научиме јазици, така што ќе сме способни да комуницираме и подобро да се разбереме едни со други.
- Земји во регионот имаат многу да понудат бидејќи се многу богати со културно и природно наследство, вклучувајќи историско-културни локации, прекрасни пејсажи (брегови, планини, полиња), храна (традиционални јадења - уникатни за различни земји), вино, ракија, пиво, итн.
- Колку повеќе патуваме, толку повеќе можеме да научиме и разбереме богатата разновидност; да создадеме врски и пријателства; и сфатиме дека имаме многу повеќе заедничко од она што не’ дели.
- Младите луѓе не треба да прифаќаат негативно влијание врз политиката, семејството или пријателите, туку да создаваат своја сопствена проценка врз основа на нивното знаење и искуство.
- Треба да создадеме повеќе можности и да инвестираме во размена како студиски посети во земјите од регионот, меѓу младите, образовните институции, граѓанското општество.
- Треба заеднички да се залагаме за отстранување на пречките за мобилност првенствено од Босна и Херцеговина кон граѓаните од Косово и реципрочните мерки од страна на Косово.